Speerpuntprojecten

Herplant historische bomen

Aanleiding

Ruim tweehonderd jaar geleden werden de meeste landgoederen in het buitengoed Geul & Maas, waarin de coöperatie actief is, privaat bezit van Maastrichtse industriëlen. Zij lieten er buitenverblijven bouwen die omringd werden door prachtig aangelegde tuinen; vaak geïnspireerd op Engelse landschapstuinen. De karakteristieke overweldigen- de bomen die destijds werden geplant, zijn nu uitgegroeid tot historische bomen; beeldbepalend voor de landgoederen.

Problematiek

Hoe graag we het ook zouden willen tegenhouden: ook historische bomen komen aan hun levenseinde. Een historische boom is onvervangbaar. De boom was eeuwenlang bepalend voor de uitstraling van het landgoed. Hij laat een gapende leegte achter. De eigenaren van de landgoederen (veel landgoederen zijn nog altijd privaatbezit) doen er alles aan om historische en monumentale bomen te behouden. Het voelt controversieel, maar het is het beste om een historische boom aan het einde van zijn leven te kappen en tijdig te vervangen. Dat is echter enorm kostbaar en gaat in tegen het sentiment van ons allemaal. In de praktijk wachten eigenaren daarom vaak tot zo’n oude reus tijdens een herfststorm omvalt.

Wanneer een historische boom dan toch vervangen moet worden, mag iedere landgoedeigenaar, in overleg, zelf kiezen welke soort hij gebruikt voor de (wettelijke) herplant. Er is daardoor weinig controle op de samenhang tussen de aanplant van landgoederen in de streek. Het kiezen van de juiste soort is niet eenvoudig. In de keuze spelen onder andere veranderende klimatologische omstandigheden een belangrijke rol. Er gelden ook geen eisen voor de omvang van de herplant. Aan een waardige vervanger hangt een fors prijskaartje.

Oplossing

Binnen onze coöperatie doen we er samen en individueel alles aan om van het Naar Buitengoed de ultieme plek te maken om ‘naar buiten’ te gaan. Ook híerin bundelen we onze krachten, door gezamenlijk tot een bomenbeheersplan te komen. In het bomenbeheersplan gaan we tijdig voorsorteren op de sterfte van historische en monumentale bomen. Dat doen we door vroeg- tijdig extra bomen aan te planten. De nieuwe bomen krijgen de tijd om tot wasdom te komen en het verlies van de historische boom te compenseren. Zo blijven de aanblik en de ecologische waarde van onze prachtige landgoederen behouden. Door samen op te trekken binnen de coöperatie, en met betrokken gemeentes en instanties, bewaken we de samenhang tussen de landgoederen. Bovendien zetten we uitvoerende partijen gezamenlijk efficiënter in en creëren we gunstigere inkoopcondities. We zijn voor een deel afhankelijk van sponsoring om het plan in deze vorm mogelijk te maken.